Praca z językami obcymi

Malejące bezrobocie i rosnący popyt na pracowników sprawiają, że pracodawcy mają narastający problem ze sprawnym przeprowadzaniem procesów rekrutacyjnych. Jest to szczególnie widoczne w przypadku stanowisk dla kandydatów posiadających szczególne kompetencje, wyróżniające ich na rynku pracy. O zarobkach i wymaganiach fachowców z branży IT krążą legendy. Rośnie im konkurencja – to osoby, które znają języki obce, inne niż język angielski. Poziom ich wynagrodzeń już zaskakuje, a zgodnie z prognozami będzie dalej rósł. Agencje rekrutacyjne intensywnie szukają takich kandydatów na rynku, niektóre z nich kuszą osoby znające języki innowacyjnym podejściem do procesu rekrutacji. To nie oni szukają pracy – praca szuka ich.

Zapotrzebowanie na pracowników posługujących się językami obcymi stale rośnie zwłaszcza w dwóch branżach. Pierwszą z nich są centra, świadczące usługi customer service dla biznesu. Język jest w tym przypadku w zasadzie jedynym kluczowym wymogiem – kandydaci nie muszą mieć doświadczenia ani odpowiedniego wykształcenia, ponieważ firma zatrudniając ich przeprowadza zestaw kompleksowych szkoleń, przygotowujących ich do prawidłowego wykonywania przyszłych obowiązków. Jedyne, co jest gruntownie sprawdzane, to biegłość w posługiwaniu się językiem. Druga branża to międzynarodowe instytucje finansowe i renomowane centra usług wspólnych (shared services). W tym przypadku rekrutacja ma inny charakter; przyjmuje się do pracy osoby w trakcie studiów lub po ich ukończeniu, atutem są odbyte praktyki i staże, które dają kandydatom podstawowe obycie biznesowe. Firmy te pracownikom entry level płacą mniej niż branża customer service, jednak oferują kandydatom możliwość awansu i budowania ścieżki kariery w ramach organizacji. Struktura hierarchiczna firm z obszaru obsługi klienta jest raczej płaska. Szeregowy pracownik może awansować na szefa zespołu, ale ten scenariusz w zasadzie wyczerpuje dalsze możliwości. Czy to wada? To zależy od osobistych motywacji i planów kandydatów.

Część naszych doradców zajmuje się wyłącznie pracą z osobami, których wiodącym atutem jest znajomość języków obcych. Są ekspertami, którzy mają doskonałe rozeznanie na rynku i potrafią w kompetentny sposób przedstawić całe spektrum możliwości, które są w zasięgu takich kandydatów – tłumaczy Grzegorz Koterwa, Partner Zarządzający Goldman Recruitment. Firma doradztwa personalnego, którą prowadzi, korzysta z alternatywnego modelu rekrutacji, sprawdzającego się w takich przypadkach. Zgodnie z założeniem, celem kandydata nie jest praca w konkretnej, zawczasu zdefiniowanej firmie. To model otwarty, w którym eksperci Goldman Recruitment szukają na rynku osób znających języki obce, zachęcają ich do kontaktu, zapraszają na rozmowę. Doradcy bazują na wiodącej kompetencji takiej osoby i przedstawiają różne oferty, przejmując w ten sposób inicjatywę w procesie. Gdy propozycja spotka się z zainteresowaniem kandydata, włączają do rekrutacji przedstawiciela potencjalnego pracodawcy. Jeżeli tak się nie stanie, dossier pozostaje w bazie, a doradcy szukają dalej, pozostając z taką osobą w kontakcie. To optymalne rozwiązanie dla tych, którzy nie mają ściśle zdefiniowanego scenariusza rozwoju zawodowego. Praktyka i doświadczenie osób rekrutujących wskazuje, że ok. 70% świeżo upieczonych absolwentów nie potrafi precyzyjnie nakreślić ścieżki swojej kariery. – Osoby poszukujące w ten sposób

To zależy od regionu, a przede wszystkim – języka. Osoby znające niemiecki lub francuski mogą liczyć na ok. 5.500 PLN (customer service – cs) lub 3.500 PLN – 5.000 PLN (shared services – ss). Dla porównania, pracownicy na podobnych stanowiskach w customer service, operujący językiem polskim, mogą uzyskać do 3.500 PLN (gdy ich praca polega na obsłudze połączeń przychodzących) lub 2.000 – 3.000 PLN oraz premię (w przypadku sprzedaży przez telefon). Różnica jest więcej niż wyraźna. Sytuacja wygląda znacznie ciekawiej w przypadku mniej popularnych języków – na przykład północnych (szwedzki, fiński, duński, norweski czy holenderski). Co prawda dostępność osób z ich znajomością nie jest na rynku duża, ale i tak nie zaspokaja popytu. Zarobki mogą zaskakiwać – oferty oscylują wokół 6.000 PLN – 8.000 PLN (cs). Mniej spektakularnie, ale wciąż atrakcyjnie wyglądają wynagrodzenia osób biegle posługujących się jednym z języków południowych – hiszpańskim, włoskim czy portugalskim. Mogą liczyć na 3.500 PLN – 5.000 PLN.

Wynika to z zauważalnej migracji mieszkańców południa Europy do Polski ze względu na wysoki poziom bezrobocia w ich krajach. O pracowników znających czeski czy węgierski równie trudno, co o osoby posługujące się językami północnymi. Zapotrzebowanie jest jednak mniejsze, poza tym dostępność native speakerów z tych krajów jest w Polsce niewielka – emigrując, wybierają kierunki podobne do Polaków – Niemcy czy Wielką Brytanię. Coraz częstszym zjawiskiem jest zatrudnianie Ukraińców, Kazachów czy Azerów – mają wysoką motywację do pracy, łatwo się adaptują. Firmy ułatwiają im przyjazd do Polski, biorąc na siebie wszelkie formalności związane z legalizacją ich pracy.

Specjaliści prognozują, że tak duże zapotrzebowanie na kandydatów znających języki może wywołać falę powrotów Polaków z emigracji, choć jej ewentualną skalę trudno oszacować. – Dotąd decydowały pieniądze. Różnice między stawkami w Polsce i w Europie Zachodniej były tak znaczne, że mało kto decydował się na powrót, kierując się poziomem wynagrodzeń. Sytuacja dynamicznie się zmienia, ten proces został dopiero zainicjowany. Zatrzyma się dopiero wtedy, gdy pensje się zrównają. Jednak już teraz powrót do kraju staje się dla emigrantów coraz bardziej atrakcyjny finansowo, co przy wsparciu innych argumentów – dołączenia do bliskich, sentymentu do rodzinnych stron czy nasilających się antyimigranckich nastrojów w niektórych krajach – może przeważyć szalę. Emigranci zarobkowi zaczną wracać – prognozuje Koterwa. Ta sytuacja to też jasna wskazówka dla młodych ludzi, którzy zastanawiają się nad wyborem kierunku studiów. Odpowiedź wydaje się oczywista – filologie!